Op het einde van het schooljaar krijgt elke leerling in het middelbaar een rapport met een A-, B- of C-attest: een A betekent dat je geslaagd bent, met een B mag je naar het volgende jaar maar moet je van richting veranderen en met een C moet je het jaar overdoen.

In het schooljaar 2010-2011 kreeg 12,71 procent van de leerlingen in het tweede middelbaar een B, en 11,95 procent van de leerlingen in het vierde, leren statistieken van Agodi, het Agentschap voor de Onderwijsdiensten. Samen zijn dat bijna 30.000 leerlingen. Iets meer dan 22.000 kregen een C.

‘Dat zijn erg veel kinderen’, zegt Carl Van Ceirsblick, onderwijsdeskundige bij de denktank Itinera. ‘Hieruit blijkt nog maar eens dat scholen veel te kwistig omspringen met die attesten. Soms moet een leerling van richting veranderen omdat hij niet goed is in wiskunde. Maar als hij dan bijvoorbeeld naar een richting economie wordt geöriënteerd, is het probleem niet opgelost.’

Ook Johan Vanderhoeven, hoofd van de Lerarenopleiding aan de Katholieke Hogeschool Brugge, vindt de situatie schrijnend. ‘Te veel ouders laten hun kinderen ten onrechte beginnen in het ASO, terwijl ze al van bij de start beter af zouden zijn in het TSO, met een richting die hen later net zoveel kansen zal bieden.’

‘Daarbij komt nog dat het B-attest door sommige elitescholen meer dan eens verkeerd gebruikt wordt om alleen de sterksten over te houden’, zegt Bieke De Fraine, pedagoge aan de KU Leuven.

De hervorming van het secundair onderwijs zou definitief komaf moeten maken met de B’s. Want als die hervorming er ooit komt, wordt dat attest overbodig. Dan komt er een brede, oriënterende eerste graad in de plaats en zullen leerlingen pas op hun veertiende een studierichting kunnen kiezen. En dat maakt de kans op een foute studiekeuze – zo wordt gehoopt – kleiner.

Voor Van Ceirsblick is het simpel: ‘Pak de leerachterstand al vanaf de kleuterklas aan en geef bijlessen. Wees ook flexibel. Net als in het hoger onderwijs zouden de scholen vrijstellingen kunnen geven voor bepaalde vakken. Als we het onderwijs meer op maat leveren, zullen we de B’s en ook de C’s drastisch zien dalen.’